การค้นพบเพนตาควาร์กเป็นข่าวที่น่าตื่นเต้นสำหรับทั้งโลกฟิสิกส์เชิงทฤษฎี
อย่างไรก็ตาม แฟรงก์ วิลกเซคไม่ค่อยพอใจนัก
แน่นอนมันไม่ใช่เพราะการทดลอง มันเป็นเพราะการพนันเมื่อหกปีก่อน
ตอนนั้นงานประชุมฟิสิกส์ที่อะโซร์ส เขาได้พนันกับการ์เรตต์ ลิซี่
มิสเตอร์ลิซี่ได้ลุกขึ้นยืนและขัดจังหวะการพูดของแฟรงก์เกี่ยวกับแบบจำลองมาตรฐาน และยืนกรานว่าตัวอย่างอนุภาคสมมาตรยิ่งยวดไม่ได้มีอยู่จริง เพราะไม่มีใครค้นพบอนุภาคสมมาตรยิ่งยวดเลย มิสเตอร์แฟรงก์ก็ยังรักษาทฤษฎีนี้ไว้ เขาคาดการณ์ว่า LHC จะจับอนุภาคสมมาตรยิ่งยวดได้ในหกปี!
พวกเขาเดิมพันกันต่อหน้าทุกคน
ผู้ตัดสินคือเจ้าภาพงานประชุม มิสเตอร์แม็ก ซิกม่า มาร์ค ศาสตราจารย์ที่ MIT
เงินเดิมพันคือหนึ่งพันเหรียญดอลล่าสหรัฐ
ตอนนี้หกปีผ่านไปแล้ว แม้ว่าจะพบอนุภาคเพนตาควาร์ก แต่ก็ไม่พบสัญญาณอนุภาคสมมาตรยิ่งยวด
แม้แบบจำลองมาตรฐานจะได้รับการพิสูจน์ว่าถูกต้องอีกครั้ง แต่เขาก็ยังแพ้การเดิมพัน
นี่เป็นเพราะเขาประเมินความสามารถของ CERN สูงไป และมองการอัพเกรดเครื่อง LHC ในแง่ดีเกินไป
อันที่จริงการพนันกับใครสักคนเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นปกติในโลกฟิสิกส์
นี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่ แฟรงก์ วิลกเซค เดิมพัน
ในปี 2005 เขาก็ได้พนันกับ’นักฟิสิกส์สาวสวย’ เจน คอนราร์ด เขาเชื่อว่า LHC จะตรวจจับอนุภาคฮิกส์ได้ ในขณะที่เจนไม่เห็นด้วย
ของเดิมพันคือช็อกโกแลตเหรียญที่ถูกแจกในพิธีมอบรางวัลโนเบล สุดท้ายแฟรงก์ก็ได้รับช็อกโกแลตเหรียญสิบอัน
อย่างไรก็ตามคราวนี้เขาโชคไม่ดีเลย น่าเสียดายที่เขาแพ้พนัน
สำหรับนักวิชาการแล้ว การเดิมพันคือการชี้วัดการทำงาน
ปัญหาคือการ์เรตต์ ลิซี่เป็นพวกชอบสร้างปัญหาให้คนอื่น
ก่อนอื่น ลิซี่ไม่ใช่นักฟิสิกส์ เขามีปริญญาเอกสาขาปรัชญามหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย
นอกจากนี้ ความสำเร็จที่ใหญ่ที่สุดของปริญญาเอกเขาคือการใช้โครงสร้างลีกรุป E8 เพื่อสร้างทฤษฎีรวมแรง ทฤษฎีนี้ไม่สมบูรณ์และไม่ได้เป็นที่ยอมรับในโลกฟิสิกส์
ผลงานที่ยังไม่สมบูรณ์ของไอน์สไตน์เป็นสมบัติของฟิสิกส์เชิงทฤษฎีมาตลอด อย่างไรก็ตามสมบัตินี้ไม่ได้เป็นของนักฟิสิกส์เท่านั้น แต่มันเป็นของคนทั่วไปด้วยเช่นกัน
แต่อย่างน้อยการ์เรตต์ ลิซี่ก็พอมีความรู้บ้าง อย่างน้อยเขาก็ฉลาดกว่าพวกที่เชื่อว่าโลกแบน
ด้วยเหตุนี้ เขาจึงได้ชื่อว่า’ราชาแห่งวิทยาศาสตร์ชาวบ้าน’
แม้ว่าทฤษฎีคณิตศาสตร์ที่รวบรวมแนวคิดทางปรัชญามาใช้จะถูกหัวเราะเยาะโดยนักฟิสิกส์และนักคณิตศาสตร์ แต่คนชั่วไปเชื่อความคิดของเขา
ด้วยเหตุนี้ วิลกเซคจึงอายมากที่แพ้การเดิมพันนี้
เขาเป็นผู้ชนะรางวัลโนเบลสาขาฟิสิกส์ เขากลับแพ้ให้กับ’ราชาวิทยาศาสตร์ชาวบ้าน’
แม้เขาจะยอมรับว่าแพ้ และเขาก็ทำตามที่พนันไว้ แต่เห็นได้ชัดว่าเขาไม่ได้ใจเย็นเหมือนในทวิตเตอร์
นี่ไม่ใช่เพราะเรื่องเงิน แต่ลิซี่คนนั้นค่อนข้างหยาบคาย และเขาก็ชอบเอาไปโม้บนโลกออนไลน์ทั้งวัน
ช่วงนี้มีหลายคนที่มาเยาะเย้ยแฟรงก์ และแฟรงก์ก็อดตำหนิตัวเองไม่ได้ว่าทำไมถึงโง่ไปพนันกับคนแบบนี้
มันน่าอายเกินไป!
แฟรงก์นั่งอยู่ในออฟฟิศที่ CERN เตรียมไว้ให้ เขากำลังดื่มกาแฟอ่านบทความเกี่ยวกับอนุภาคเพนตาควาร์ก
ทันใดนั้น ผู้ช่วยเขาก็เคาะประตูแล้วเดินเข้ามา
“มิสเตอร์แฟรงก์ มีคนบอกให้ฉันเอานี่มาให้คุณ”
แฟรงก์ถาม “นี่คือ?”
“มันดูเหมือนวิทยานิพนธ์” ผู้ช่วยตอบ
แม้ว่าเขาจะอารมณ์ไม่ดี แต่เขาก็ยังรู้สึกสงสัย
“เอามาให้ฉัน”
“ครับ”
แฟรงก์รับวิทยานิพนธ์แล้วพลิกอ่านขณะกล่าวอย่างลวกๆ “ไม่มีชื่อเขียน ใครให้มา?”
ผู้ช่วยตอบ “คนๆนั้นบอกว่าตัวเองเป็นเด็กฝึกงาน”
“เด็กฝึกงาน?” แฟรงก์ขมวดคิ้ว แต่เขาก็ไม่ได้ทิ้งวิทยานิพนธ์ไป กลับกันเขาอ่านวิทยานิพนธ์ต่อ
ใครที่มาฝึกงานที่ CERN ได้นั้นต้องมีความสามารถ ถ้าวิทยานิพนธ์อันนี้น่าสนใจ แฟรงก์ก็จะยินดีที่จะช่วยเด็กฝึกงาน
นี่เป็นสาเหตุที่แฟรงก์เป็นที่นิยม
แฟรงก์กำลังจะเลิกอ่าน แต่แล้วจู่ๆสีหน้าเรียบเฉยในตอนแรกก็เปลี่ยนไปดูสนใจ
เขาอ่านวิทยานิพนธ์ต่อ และสีหน้าของเขาก็เปลี่ยนไปดูจริงจัง
สักพักเขาก็ลดวิทยานิพนธ์ลงแล้วมองผู้ช่วย
“ฉันจะติดต่อคนนี้ได้ยังไง?”
ผู้ช่วยตอบทันที “เขาไม่ได้ทิ้งเบอร์โทรศัพท์ไว้ แต่เขาทิ้งที่อยู่ไว้ เป็นโรงแรมใกล้ตึก CERN ถ้าคุณต้องการ ฉันพาเขามาหาคุณได้”
“พาเขามาหาฉัน วิทยานิพนธ์นี้น่าสนใจ” แฟรงก์กล่าวและวางวิทยานิพนธ์บนมุมซ้ายของโต๊ะ
ถ้าจะให้พูดก็คือ วิทยานิพนธ์ทุกฉบับที่วางไว้มุมซ้ายของโต๊ะก็คือวิทยานิพนธ์ที่น่าสนใจและคุ้มค่ากับเวลา
ส่วนที่กองอยู่มุมขวา โชคชะตาของมันอยู่ที่เครื่องทำลายเอกสาร
…
หลังส่งวิทยานิพนธ์ให้ผู้ช่วยของแฟรงก์ ลู่โจวก็คิดว่ามันคงใช้เวลาสองสามวันถึงได้คำตอบ เขารู้สึกประหลาดใจระคนยินดีอย่างมากที่ได้คำตอบเร็วขนาดนี้
เช้าวันถัดมา ผู้ช่วยของแฟรงก์ วิลกเซคก็มาหาเขาที่โรงแรม จากนั้นผู้ช่วยก็พาเขาไปที่ตึก R1
แฟรงก์ถามทันที “เธอคิดว่ามันจะเป็นอะไร?”
ลู่โจวกล่าวโดยไม่ลังเล “อนุภาคสมมาตรยิ่งยวด!”
แม้ลู่โจวจะรู้ว่ามันไม่น่าเป็นไปได้ แต่เขาก็ต้องพูด
นี่ก็เหมือนกับการประชุมขอเงินทุน มันเป็นกลยุทธ์
อย่างไรก็ตามแฟรงก์ไม่มั่นใจ เขายิ้มแล้วส่ายหน้า
“นั่นมันไม่ค่อยสมจริงเลย”
“แต่มันเป็นไปได้ บางทีมันอาจเป็นอย่างอื่น ไม่ว่ายังไงมันก็คุ้มค่าแก่การศึกษา คุณไม่คิดงั้นเหรอ?” ลู่โจวถาม “คุณอยากเดิมพันไหม? ผมเดิมพันร้อยเหรียญว่ามันต้องมีอะไรบางอย่าง”
ชายชราคิ้วกระตุก “ไม่จำเป็นต้องเดิมพัน”
ลู่โจวอึ้ง
เขาได้ยินว่าชายชราชอบเดิมพันกับคนอื่น แล้วทำไมแฟรงก์ถึงไม่เดิมพันกับเขาล่ะ?
แฟรงก์หยุดชั่วครู่ก่อนจะกล่าวต่อ “ฉันแค่สนใจการค้นพบของเธอเล็กน้อย แต่ CERN จะไม่เริ่มเครื่อง LHC กับวิทยานิพนธ์ที่ไม่สมบูรณ์ นอกจากนี้เธอยังทำให้ฉันมั่นใจไม่ได้”
“แต่ฉันให้โอกาสเธอได้ ถ้าเธอปรับปรุงทฤษฎีได้ในสิ้นเดือน จากนั้นที่งานประชุมวิจัยนิวเคลียร์ยุโรป ฉันจะแนะนำให้เธอไปรายงานในที่ประชุม ถ้าเธอทำให้ฉันมั่นใจได้ ฉันมั่นใจว่าเธอทำให้คนอื่นมั่นใจได้”
แฟรงก์จ้องมองเข้าไปในแววตาของลู่โจว
ลู่โจวรู้ว่าชายชรากำลังรออะไรอยู่
จากนั้นเขาก็สูดหายใจเข้าลึกๆก่อนจะตอบ
เขาตอบเพียงคำเดียวเท่านั้น
“ตกลง!”
……………………………….
