ลู่โจวไม่คิดเลยว่าจะได้เห็นคนอื่นอีกสองคนอยู่ในล็อบบี้โรงแรม
คนหนึ่งดูคุ้นหน้าคุ้นตามาก ส่วนอีกคนเป็นคนแปลกหน้าโดยสิ้นเชิง
ลู่โจวถามศาสตราจารย์หลี่ “ทั้งสองคนคือ?”
ที่จริงศาสตราจารย์หลี่ก็ค่อนข้างจนปัญญา
ตอนแรกเขาวางแผนจะมาติดต่อกับลู่โจวในอีกสองสามวันข้างหน้าเพื่อสอบถามสิทธิ์ในสิทธิบัตร อย่างไรก็ตามเขาไม่คิดเลยว่าจะบังเอิญเจอคณบดีสาขาเคมี คณบดีหลี และสหายคนใหญ่คนโต
จากคำพูดของคณบดีหลี เขาพยายามติดต่อลู่โจวตั้งแต่เช้าแล้ว
ศาสตราจารย์หลี่จำได้ว่าคณบดีหลีช่วยเขาไว้มาก ดังนั้นเขาจึงเป็นหนี้คณบดีหลี
ดูเหมือนเรื่องสิทธิบัตรเขาต้องเก็บไว้คุยครั้งหน้า
“ฉันจะแนะนำให้เธอรู้จัก นี่คือหัวหน้าสาขาที่เกี่ยวข้องกับพลังงานของเรา หลี่ว์ไคหมิน…”
“ตำแหน่งไม่จำเป็น ฉันมาด้วยตนเอง เรียกฉันว่าคุณหลี่ว์ก็พอ” คุณหลี่ว์จับมือลู่โจว จากนั้นเขาก็ยิ้มแล้วกล่าว “ฉันได้ยินเรื่องของคุณมามาก ศาสตราจารย์ลู่โจว คุณเด็กกว่าที่ทุกคนพูดอีก”
ลู่โจวประหลาดใจกับความกระตือรือร้นของคนใหญ่คนโตคนนี้ แต่มันก็ไม่ได้เป็นเรื่องแปลกใหม่สำหรับลู่โจว เขาจึงจับมืออีกฝ่ายด้วยความสุภาพ
“คุณหลี่ว์สุภาพเกินไปแล้ว ยินดีที่ได้พบ!”
ศาสตราจารย์หลี่ “นี่คือคณบดีสาขาเคมีของเรา คณบดีหลีชูเหวิน”
“สวัสดี สวัสดี…”
มันถึงเวลามื้อเย็นแล้ว
ทั้งสี่พบร้านอาหารใกล้ๆ โรงแรม
แม้ว่าร้านอาหารจะไม่ใช่ร้านอาหารชั้นสูง แต่มาตรฐานก็ไม่ได้ต่ำเช่นกัน มันเป็นอาหารบอสตันแท้ๆ
ระหว่างมื้อเย็น ลู่โจวได้รู้ว่าคณบดีหลีมาเพื่อเข้าร่วมงานประชุมเอ็มอาร์เอส
ส่วนทำไมหัวหน้าสาขาพลังงาน คุณหลีว์ มาด้วยตัวเองก็เพื่อมาเยี่ยมชมงานทางวิชาการ
ระหว่างมื้อค่ำ ลู่โจว ศาสตราจารย์หลี่ คุณหลีว์และคณบดีหลี ก็ได้พูดคุยเรื่องแบตเตอรี่ลิเธียม
ไม่นาน พวกเขาก็เริ่มพูดถึงปัญหาสิทธิบัตร
คุณหลีกล่าว “ตกลง ฉันได้ยินว่าศาสตราจารย์ลู่มอบสิทธิ์วัสดุอิเล็กโทรดขั้วลบให้ยูมิคอร์งั้นหรือ?”
ลู่โจวพยักหน้า “ครับ มีปัญหาอะไรเหรอครับ?”
“ไม่ ศาสตราจารย์ ฉันแค่ให้คำแนะนำเล็กน้อย โปรดอย่าเข้าใจฉันผิด” คุณหลี่ว์กล่าวด้วยรอยยิ้ม จากนั้นเขาก็ใช้น้ำเสียงจริงจังพูดแทน “เรื่องของเรื่องก็คือ เราสนับสนุนสิทธิ์ทางกฎหมายและผลประโยชน์ของพีดีเอ็มเอสของคุณในประเทศจีน เราหวังว่าไม่ว่าคุณจะเลือกบริษัทไหนก็ตาม คุณจะไม่ขายสิทธิ์แบบเอกสิทธิ์ให้แก่บริษัทต่างประเทศ”
คำขออย่างฉับพลันเป็นการเคลื่อนไหวที่ไม่มีทางเลือก
ประเทศจีนเป็นผู้ใช้รถยนต์ไฟฟ้ารายใหญ่ที่สุดในโลก หากไม่มีความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีของแบตเตอรี่ลิเธียม มันคาดการณ์ได้ว่าอุตสาหกรรมแบตเตอรี่ลิเธียมในประเทศจะเข้าสู่ยุคเฟื่องฟู
วัสดุอิเล็กโทรดขั้วบวกนั้นจัดการได้ง่าย สิทธิบัตร LiMo2 หมดอายุมานานแล้ว ดังนั้นพวกเขาจึงใช้ได้ตามต้องการ
อย่างไรก็ตามกุญแจสำคัญของเทคโนโลยีแบตเตอรี่ลิเธียมก็คือวัสดุแอโนด ไม่ใช่วัสดุแคโทด ถ้าสิทธิบัตรวัสดุแอโนดอยู่ในมือของบริษัทต่างประเทศ งั้นมันคงเป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาของบริษัทแบตเตอรี่ในประเทศอย่างไม่ต้องสงสัย
เหตุผลที่ทำไมคุณหลี่ว์ถึงพูดถึงบริษัทต่างชาติโดยเฉพาะ ไม่ใช่เพราะการเลือกปฏิบัติทางการค้า เหตุผลนั้นชัดเจน ยกตัวอย่างกรณีของยาอาร์ทีมีเทอร์ ซึ่งได้กลายเป็นตัวอย่างทรัพย์สินทางปัญญาคลาสสิค มันกระทั่งมีข้อมูลอยู่บนเว็บสำนักความรู้แห่งชาติ
เทคโนโลยีถูกสร้างขึ้นโดยคนจีน แต่สิทธิบัตรของยาถูกควบคุมโดยบริษัทต่างชาติ สิ่งอยุติธรรมแบบนี้เป็นที่ยอมรับไม่ได้
แน่นอนสาขาพลังงานไม่ได้อยากให้ลู่โจวขายใบอนุญาตสิทธิบัตรให้กับบริษัทในประเทศด้วยราคาต่ำ ท้ายที่สุดแล้วเจตนาของกฎหมายสิทธิบัตรก็เพื่อปกป้องนวัตกรรม ทำให้ทรัพยากรไหลเข้าสู่สาขาการวิจัยและการพัฒนา และก็เพื่อกระตุ้นสังคมเพื่อสร้างความมั่งคั่งให้ผ่านสิทธิ์ในทรัพย์สินทางปัญญา
อย่างไรก็ตามในกรณีนี้ ประเทศหวังว่าเขาจะตระหนักถึง’ความไม่สามารถถูกทดแทนได้’ของเทคโนโลยีของตนเอง และเพื่อหลีกเลี่ยงการมอบเครื่องมือในการผูกขาดตลาดในประเทศให้แก่บริษัทต่างชาติ
ท้ายที่สุดแล้ว การดำรงอยู่ขององค์การการค้าโลกและข้อบกพร่องทางกฎหมายในประเทศที่เกี่ยวข้องได้มอบอำนาจมากมายให้แก่กฎหมายการต่อต้านการผูกขาดในประเทศของกองทุนระหว่างประเทศ
เมื่อเทียบกับสาขาอื่น การสนทนาตัวต่อตัวแบบนี้คงสละสลวยกว่านี้อย่างไม่ต้องสงสัย
ลู่โจวย่อมรู้ว่าคุณหลี่ว์หมายถึงอะไร เขาพอเดาได้ตั้งแต่ตอนอยู่ล็อบบี้โรงแรมแล้ว
“คุณมั่นใจได้ ความร่วมมือระหว่างผมกับยูมิคอร์ไม่ได้เกี่ยวข้องกับตลาดในจีน ส่วนสิทธิ์ในสิทธิบัตรในจีน ผมจะให้สิทธิ์แก่ทุกบริษัทที่ตั้งใจผลิตวัสดุแอโนดด้วยราคาที่ยุติธรรม”
“คุณพูดแบบนี้ ฉันก็โล่งใจ” หลี่ว์ไคหมินกล่าวด้วยรอยยิ้ม จากนั้นเขาก็กล่าว “ศาสตราจารย์ลู่ ไม่ต้องกังวล ประเทศจะไม่ทำให้คุณผิดหวัง!”
ลู่โจวยิ้มแล้วพูดด้วยน้ำเสียงผ่อนคลาย “อย่าบอกนะคุณถ่อมาบอสตันเพราะเรื่องนี้? คุณโทรมาหาผมก็ได้หนิ”
หลี่ว์ไคหมินส่ายหน้า “มันไม่ใช่แค่เรื่องนี้ มีสถานการณ์ที่ไม่คาดฝันเกิดขึ้น อันที่จริงความตั้งใจเดิมของฉันคืออยากถามอะไรบางอย่าง”
ลู่โจวกล่าว “ครับ?”
หลี่ว์ไคหมินพูดอย่างจริงจัง “ในแผนห้าปีครั้งที่ 13 ของรัฐบาลจีน สาขาพลังงานวางแผนจะเพิ่มความจุแบตเตอรี่ไปเป็น 500 Wh/kg ในปี 2020 แต่ตอนนี้ดูเหมือนด้วยความก้าวหน้าของแบตเตอรี่ลิเธียม เป้าหมายนี้จะสำเร็จได้อย่างง่ายดาย อย่างไรก็ตามโลกกำลังพัฒนาเช่นกัน ดังนั้นเราจึงไม่อาจพอใจได้ ฉันจึงอยากปรึกษาความเห็นของคุณเกี่ยวกับกลยุทธ์การพัฒนาขั้นต่อไป”
ลู่โจวกล่าว “ผมเป็นนักคณิตศาสตร์ ผมอาจไม่เหมาะที่จะให้คำแนะนำแก่คุณ คุณควรไปปรึกษาวิศวกรรมแบตเตอรี่มากกว่า”
หลี่ว์ไคหมินยืนกราน “ผมไม่เห็นด้วยนะ ใครบอกกันว่าความเห็นของศาสตราจารย์คณิตศาสตร์ไม่มีค่า? เช่นเดียวกับเครื่องชนอนุภาคของเรา ความเห็นของคุณชิวก็มีความสำคัญต่อประเทศ เราจำเป็นต้องรวบรวมความเห็นและภูมิปัญญาของทุกท่านเพื่อสร้างแผนการที่เหมาะสม ศาสตราจารย์ลู่ โปรดมอบความกรุณาสั่งสอนเกี่ยวกับอนาคตของแบตเตอรี่ลิเธียมแก่เราด้วย”
แนะนำกับสั่งสอนมันแตกต่างกันโดยสิ้นเชิงเลยนะ…
ลู่โจวรู้สึกจนปัญญาเล็กน้อย
เขาไม่รู้ว่าจะอธิบายให้คุณหลี่ว์ฟังยังไง แม้ว่าชิวเฉิงถงจะเป็นนักคณิตศาสตร์เรขาคณิตเชิงอนุพันธ์ แต่เขาก็อยู่ในฟิสิกส์เชิงคณิตศาสตร์เช่นกัน เขาเป็นนักวิทยาศาสตร์ มันไม่น่าแปลกใจเลยถ้าชิวเฉิงถงจะชนะรางวัลฟิสิกส์เข้าสักวัน ท้ายที่สุดแล้วเขาก็เป็นหนึ่งในบิดาผู้ให้กำเนิดทฤษฎีสตริงสมัยใหม่
นอกจากนี้แม้ว่าลู่โจวจะได้รับการขนานนามว่าเป็น’มาตรฐานของอุตสาหกรรม’หรือ’บิดาแห่งวัสดุศาสตร์เชิงคำนวณ’ แต่งานวิจัยของเขาไม่ได้อยู่ในสาขาแบตเตอรี่ลิเธียม ข้อมูลการคำนวณส่วนใหญ่มีแค่คุณค่าทางทฤษฎีเท่านั้น
ลู่โจวรู้ว่าเขามีความรู้ห่างจากวิศวกรรมแบตเตอรี่มากนัก
อย่างไรก็ตามคุณหลี่ว์ยังไม่ตัดใจ ลู่โจวจึงต้องพูดอะไรบางอย่าง “…งั้นผมขอพูดไม่กี่คำเท่านั้น อย่าจริงจังกับมันมาก”
ลู่โจวคิดแล้วกล่าว “ความเห็นของผมคือ แบตเตอรี่ลิเธียมซัลเฟอร์เป็นแบตเตอรี่ที่มีศักยภาพที่ดี ความจุความร้อนจำเพาะทางทฤษฎีของ Li-S คือ 2600Wh/kg แน่นอนมีปัญหาหลายอย่าง เช่นชัตเตอร์เอฟเฟกต์ หรือสภาพการนำไฟฟ้าของซัลเฟอร์ที่แย่”
หลี่ว์ไคหมินถาม “แล้วแบตเตอรี่ลิเธียมแอร์ล่ะ? มันน่าเชื่อถือไหม?”
ลู่โจวรู้ทันทีว่าคุณหลี่ว์กำลังคิดอะไร
การเตรียมเทคโนโลยีล่วงหน้าอาจทำให้พวกเขาได้เปรียบประเทศตะวันตก
ท้ายที่สุดแล้วไม่ว่าจะเป็นลิเธียม โซเดียม แมกนีเซียม หรือซิลิคอนในตำนาน บริษัทอย่างโซนี่และซัมซุงก็ได้วางสิทธิบัตรล่วงหน้าแล้ว
ในสถานการณ์เช่นนี้ แม้ว่าเราจะพัฒนาเทคโนโลยี แต่เราก็ยังอยู่ภายใต้สิทธิบัตรของผู้อื่น การเลือกทิศทางวิจัยและพัฒนาที่สำคัญๆนั้นเหมาะสมมากกว่าการเลือกทิศทางกว้างๆ
แต่ถึงกระนั้น การวิจัยที่ก้าวกระโดดก็ไม่แนะนำเหมือนกัน…
โดยเฉพาะอย่างยิ่งของอย่างลิเธียมแอร์
ลู่โจวส่ายหน้า “มันยาก ยากมาก…พูดง่ายๆ การใช้เงินไปกับการวิจัยแบตเตอรี่ลิเธียมแอร์ก็เหมือนการฉ้อโกงเงินแล้ว”
ต้องยอมรับว่าความหนาแน่นของพลังงานแบตเตอรี่ลิเธียมแอร์นั้นน่าสนใจมาก และเมื่อเทียบกับแบตเตอรี่ลิเธียมซัลเฟอร์ มันง่ายที่จะพัฒนาเทคโนโลยีหลักเป็นของตนเอง นี่เป็นเพราะผู้คนศึกษาแบตเตอรี่ลิเธียมซัลเฟอร์มานานหลายปีแล้ว
โดยไม่ต้องพูดถึงบริษัทยักษ์ใหญ่อย่าง IBM แม้แต่อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพลังงานที่ได้รับการแต่งตั้งจากโอบาม่า และสหายจูตี้เหวินที่ชนะรางวัลโนเบล ก็เกือบถูกหลอกให้วิจัยแบตเตอรี่ลิเธียมซัลเฟอร์
ส่วนแบตเตอรี่ลิเธียมแอร์มีปัญหากว่านั้นอีก
มันไม่ใช่แค่ปัญหาลิเธียมเดนไดรต์ ปัญหาก็มีตั้งแต่การแยกออกซิเจนบริสุทธิ์ไปจนถึงปฏิกิริยาข้างเคียงที่ซับซ้อน การแก้ได้สักปัญหาหนึ่งไม่ได้ส่งผลกระทบต่อวงการแบตเตอรี่เพียงเท่านั้น
ด้วยเทคโนโลยีปัจจุบัน ไม่มีใครรู้ด้วยซ้ำว่าจะเริ่มแก้ปัญหาแบตเตอรี่ลิเธียมแอร์จากตรงไหน
ลู่โจวรู้ว่าคงมีคนใช้ชื่อเขาและวิทยานิพนธ์ของเขาลงในพาวเวอร์พอยนต์เพื่อหลอกลวงนักลงทุนให้ลงทุนกับการวิจัยลิเธียมแอร์
แม้คำว่าหลอกลวงจะไม่ถูกต้องนัก แต่ลู่โจวก็ยังหวังว่าประเทศจีนจะใช้เงินไปกับโปรเจกต์ที่น่าเชื่อถือกว่านี้
แม้ว่าโปรเจกต์เหล่านั้นจะน่าตื่นเต้นน้อยกว่าก็ตาม
………………………………….
