มันอาจเป็นเพราะอายุของลู่โจวที่ทำให้เขารู้สึกใกล้ชิดกับลูกศิษย์ หรือมันอาจเป็นเพราะฮาร์ดี้กับฉินเยว่ที่แก่กว่าลู่โจวหนึ่งปี ทำให้มีช่องว่างอายุน้อยมาก…
บางทีในสายตาศิษย์ เขาเป็นคนที่คู่ควรแก่การเคารพมากกว่า ‘เจ้านาย’ ที่เข้มงวด
เพื่อโน้มน้าวลู่โจว ฮาร์ดี้ใช้การ์ด ‘นี่เป็นธรรมเนียมของพรินซ์ตัน’ ลู่โจวอยู่พรินซ์ตันมานาน แต่นี่เป็นครั้งแรกเลยที่เขาได้ยินว่ามีธรรมเนียมฉลองการได้รับรางวัลด้วย
เห็นได้ชัดว่าฮาร์ดี้แต่งเรื่องขึ้นมา
เมื่อได้เห็นฮาร์ดี้กับลูกศิษย์กระตือรือร้นขนาดนี้ ลู่โจวจึงเห็นด้วย
สถานที่จัดงานฉลองก็คือบ้านลู่โจว คนเข้าร่วมงานปาร์ตี้ตอนแรกมีอยู่หกคน
อย่างไรก็ตามขนาดของงานปาร์ตี้นี้เกินความคาดหมายของลู่โจว
ตอนแรกเขาวางแผนเชิญแค่ลูกศิษย์เข้าปาร์ตี้ แต่ข่าวของงานปาร์ตี้แพร่กระจายไปทั่ว จึงมีคนมาถึงบ้านเขามากขึ้นเรื่อยๆ
กลุ่มแรกเป็นหลัวเหวินเซวียนกับแฟน จากนั้นก็เป็นเอ็ดเวิร์ดกับวิตเตนอาจารย์ที่ปรึกษาของเขา
ต่อมาก็เป็นเดอลีงย์ แม้ว่าชายชราชาวเบลเยียมคนนี้จะไม่ชอบที่ที่มีคนเยอะๆ แต่เขาก็ยังมางานปาร์ตี้พร้อมกับวิสกี้ขวดหนึ่ง
จากนั้นก็เป็นเพื่อนของลู่โจวจากไอวี่คลับ สหายศาสตราจารย์ และนักวิจัย…
โชคดีที่ลู่โจวเตรียมอาหารและแชมเปญล่วงหน้าไว้มากมาย
สนามหญ้าหน้าบ้านหลังน้อยเต็มไปด้วยกลิ่นบาร์บีคิวและกลิ่นเบียร์
ลู่โจวยืนอยู่ข้างโต๊ะยาว เขากำลังคุยกับอาจารย์ที่ปรึกษาคนก่อนของตน
เดอลีงย์มีมุมมองที่ต่างจากลู่โจว เขาคิดว่านี่เป็นงานที่ไร้ความหมาย และลู่โจวกำลังเสียเวลาเปล่า
“…คณิตศาสตร์นั้นบริสุทธิ์ มันเป็นศิลปะมากกว่าเครื่องมือ นักคณิตศาสตร์ควรทิ้งอาคารไว้ให้นักเคมีและนักฟิสิกส์”
ชายชราจิบวิสกี้ สายตาของเขาเฉียบแหลมเหมือนเคย
จู่ๆ วิตเตนก็เข้าร่วมการสนทนา “สหายศาสตราจารย์เดอลีงย์ ฉันไม่เห็นด้วยกับคุณ คณิตศาสตร์เป็นเครื่องมือที่ดี แต่มันก็แค่สาขาคณิตศาสตร์ประยุกต์เท่านั้น มันต้องเอาไปใช้กับสาขาอื่นได้ มันถึงแสดงให้เห็นถึงความยิ่งใหญ่จริงๆ…ยกตัวอย่างเช่นฟิสิกส์เชิงคณิตศาสตร์”
เดอลีงย์ตอบอย่างโหดร้าย “ฉันไม่เห็นทฤษฎีเอ็มของคุณจะเอาไปใช้สาขาอื่นได้เลย” จากนั้นเขาก็หันไปหาลู่โจวแล้วชูแก้วขึ้น
“ไม่ว่ายังไง ขอแสดงความยินดีด้วยที่ได้รางวัล”
ลู่โจวชนแก้วกับอดีตอาจารย์ที่ปรึกษา “ขอบคุณครับ”
“ขอแสดงความยินดีเช่นกัน” วิตเตนกล่าวด้วยรอยยิ้ม จากนั้นเขาก็ชนแก้วกับลู่โจว “บางทีสถาบันขั้นสูงพรินซ์ตันควรเปิดสาขาใหม่…”
เดอลีงย์กล่าว “เป็นไปได้”
วิตเตนยักไหล่ “เอาล่ะ ฉันแค่ล้อเล่น”
ความตั้งใจเดิมของสถาบันการศึกษาขั้นสูงพรินซ์ตันก็คือการสร้างสถาบันที่มีส่วนร่วมกับการวิจัยเชิงทฤษฎีเท่านั้นนักวิจัยประจำทั้งหมดเจ็ดท่านในสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์ธรรมชาติต่างก็กำลังวิจัยฟิสิกส์เชิงทฤษฎีและดาราศาสตร์
ส่วนสาขาคณิตศาสตร์ มันมีหลายสาขาวิจัย แต่ส่วนใหญ่เป็นคณิตศาสตร์บริสุทธิ์
ท้ายที่สุดแล้วก็มีคนมากพอที่จะศึกษาวิทยาศาสตร์ประยุกต์ การวิจัยเชิงทฤษฎีล้วนๆ จึงต้องการคนมาเข้าร่วม
ส่วนประโยชน์ของการวิจัยเชิงทฤษฎีงั้นเหรอ?
ก่อนการกำเนิดชิปคอมพิวเตอร์ ไม่มีใครรู้ความสำคัญของกลศาสตร์ควอนตัมและทฤษฎีสัมพัทธภาพเลย
…
ทุกคนปาร์ตี้กันอย่างสนุกสนาน ลู่โจวก็ค่อนข้างมีความสุขเช่นกัน
รางวัลเคมีอดัมส์เป็นสิ่งที่คาดไม่ถึง
เขาคิดว่ารางวัลที่ไม่ใช่สาขาคณิตศาสตร์ชิ้นแรกของเขาจะเป็นรางวัลสาขาฟิสิกส์เชิงทฤษฎี เขาไม่คิดเลยว่ามันจะเป็นเคมี
แม้ว่าเงินรางวัลหมื่นเหรียญจะไม่มากนัก แต่นักวิชาการส่วนใหญ่ไม่สนใจเรื่องเงิน
นักวิชาการเคมีมีความอุตสาหะมากกว่านักวิชาการคณิตศาสตร์และเคมี ตราบใดที่พวกเขาให้ความสำคัญกับทรัพย์สินทางปัญญา พวกเขาก็จะมีความสำเร็จทางการเงินได้อย่างง่ายดาย
ลู่โจวต้องไปกล่าวคำสุนทรพจน์ที่งานประชุมเคมีอินทรีย์ที่จัดขึ้นที่ซานฟรานซิสโกในเดือนเมษาปีนี้
คำสุนทรพจน์นี้อาจเป็นได้ทั้งเชิงวิชาการและไม่ใช่วิชาการ มันขึ้นอยู่กับผู้ชนะรางวัล
แม้ว่าลู่โจวจะไม่ต้องส่งวิทยานิพนธ์ล่วงหน้า แต่เขาก็ยังเตรียมตัวไว้ก่อน
บังเอิญวันที่สามหลังจากที่เขากลับมาพรินซ์ตัน ศาสตราจารย์ซารอทก็วิดีโอคอลมาหาเขาและรายงานความคืบหน้าของการวิจัย
“…จากคำขอของคุณ เราทำการทดลองถึงสองร้อยชุด ข้อมูลการทดลองที่เกี่ยวข้องถูกส่งเข้าเมลคุณแล้ว อย่างไรก็ตามฉันมีข่าวร้ายบางอย่าง เราไม่เห็นโมเลกุลเหมือนกรงที่คุณคาดการณ์ไว้เลย ในความเห็นของฉัน การใช้คาร์บอนนาโนทิวป์เพื่อปรับแต่งวัสดุฟูลเลอรีนฟังดูน่าสนใจ แต่มันไม่ใช่แนวคิดการวิจัยที่ดี”
น้ำเสียงของซารอทฟังดูหมดไฟ
เขายุ่งอยู่กับเรื่องนี้มาเป็นเดือน เขาต้องควบคุมอุณหภูมิปฏิกิริยา เวลาปฏิกิริยาตอบสนอง และทำการทดลองมากมาย น่าเสียดายพวกเขาไม่ค้นพบผลลัพธ์ที่น่าแปลกใจเลย
ลู่โจวนั่งอยู่ในออฟฟิศพลางควงปากกาเล่น เขาถาม “สรุป ไม่ค้นพบอะไรเลย?”
“ไม่ทั้งหมด” ซารอทยักไหล่ “แม้ว่าเราจะไม่ได้สิ่งที่คุณต้องการ แต่เราก็ได้รับผลพลอยได้จากการทดลองมากมายที่ไม่เคยเห็นมาก่อน…แต่เราไม่รู้ว่าตัวอย่างไหนนำมาใช้ได้บ้าง”
ลู่โจวรู้สึกสนใจ “ส่งผลพลอยได้มาให้ฉัน”
ซารอท “ตกลง ให้ฉันส่งไปออฟฟิศคุณที่สถาบันขั้นสูงพรินซ์ตัน?”
ลู่โจวกล่าว “ส่งไปที่ห้องแล็บเคมีของฟลิก ฉันไม่มั่นใจว่าสถาบันขั้นสูงพรินซ์ตันจะยอมรับวัสดุเคมีไหม”
ลู่โจววางสายแล้วเปิดคอมพิวเตอร์ จากนั้นเขาก็อ่านอีเมลจากซารอท
ในอีเมลมีข้อมูล การวิเคราะห์การทดลอง และข้อมูลอื่น
ลู่โจวอ่านรายงานการทดลองอย่างถี่ถ้วนแล้วถอนหายใจ เขาเอนตัวพิงเก้าอี้แล้วเข้าสู่ภวังค์
จากข้อมูล ลู่โจวเห็นได้ว่ามันตรงข้ามกับที่เขาคาดการณ์ไว้ พันธะ π ของคาร์บอนนาโนทิวป์กับวัสดุฟูลเลอรีนไม่ได้รวมตัวกันภายใต้ปฏิกิริยาความร้อน
แม้ว่าปฏิกิริยานี้จะเป็นไปได้ทางทฤษฎี แต่จากมุมมองภาคปฏิบัติ ผลข้างเคียงนับไม่ถ้วนทำให้ขั้นตอนนี้สำเร็จได้ยากมาก
ลู่โจวไม่คิดเลยว่าเขาจะไม่ได้ตัวอย่างแม้แต่ไมโครกรัมเดียว
“ดูเหมือนฉันต้องออกแบบการทดลองใหม่!”
ลู่โจวถือปากกาเคาะโต๊ะเบาๆ และเริ่มคิดคำนวณในใจ
…………………………………
