ลู่โจวมองใบหน้าของชายสูงวัยที่มีท่าทางจริงจัง เขาหยุดนิ่งไปชั่วขณะก่อนจะยิ้มออกมา
“ไม่ต้องขอบคุณผมหรอกครับ ผมก็แค่ทำสิ่งที่นักวิชาการควรจะทำก็เท่านั้นเอง”
สำหรับเขาแล้ว การศึกษาปัญหายากๆ ในงานวิจัยนั้นน่าสนใจในตัวมันเองอยู่แล้ว
มันเหมือนกับการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์
ไม่ว่าจะเป็นการสำรวจในพื้นที่ที่ไม่เคยรู้มาก่อน หรือเป็นความพึงพอใจจากการได้เดินออกมาจากเขาวงกต ทุกสิ่งทุกอย่างนี้ก็ทำให้เขามีความสุขทั้งนั้น
เขาไม่สนว่าคนอื่นจะคิดอย่างไร นี่คือความคิดของเขา
และมันก็ไม่เคยเปลี่ยนไป
ดังนั้นแล้ว ถึงแม้จะไม่มีแรงกดดันจากภารกิจของระบบ เขาก็จะยังพยายามให้ถึงที่สุดในการนำพลังงานฟิวชั่นมาสู่โลกใบนี้
มันก็แค่ว่า ถ้าหากไม่มีความกดดันจากภารกิจแล้ว สิ่งนี้ก็คงจะไม่เกิดขึ้นเร็วขนาดนี้…
ชายสูงวัยพูดอย่างจริงใจว่า “ถือเป็นเกียรติจริงๆ ที่ประเทศของเรามีนักวิชาการอย่างคุณอยู่!”
ลู่โจวตอบอย่างถ่อมตนว่า “ท่านก็พูดเกินไปครับ ถ้าคนอื่นไม่ได้มาช่วยผม และถ้าหน่วยงานอื่นๆ ไม่ได้ร่วมมือด้วยกัน ตัวผมคนเดียวก็คงจะประสบความสำเร็จครั้งนี้ไม่ได้หรอกครับ”
ชายสูงวัยยิ้มแล้วไม่ได้พูดอะไรอีก
ถึงแม้โปรเจกต์แมนฮัตตันจะเป็นผลของความร่วมมือจากคนนับพันคน แต่ทุกคนก็พุ่งความสนใจไปที่ออปเพนไฮเมอร์ กันหมด
เขาหยุดไปพักหนึ่งก่อนจะพูดขึ้นว่า “ไม่ว่าอย่างไรก็ตาม คุณก็เป็นฮีโร่ของประเทศของพวกเรา ถ้าคุณมีอะไรอยากจะขอ บอกผมได้เลยนะ”
ลู่โจวคิดนิดหนึ่งแล้วก็ยิ้มออกมา เขาพูดว่า “ผมไม่ได้จะขออะไรหรอกนะครับ ควรจะเรียกว่า แนะนำมากกว่า”
ชายสูงวัยพูดอย่างจริงจัง “ศาสตราจารย์ลู่ เชิญพูดต่อเถอะ”
ลู่โจวอธิบายว่า “การก้าวเข้ามาของเทคโนโลยีฟิวชั่นที่ควบคุมได้จะก่อให้เกิดผลกระทบที่ไม่อาจหลีกเลี่ยงได้กับอุตสาหกรรมพลังงานแบบดั้งเดิมแน่ครับ ถ้าหากผลกระทบนี้ไม่ได้ถูกดูแลอย่างสมควรแล้วล่ะก็ มันอาจจะกลายเป็นอุปสรรคต่อจำนวนการผลิตในสังคมเราได้”
ชายสูงวัยยิ้มแล้วพูดว่า “ศาสตราจารย์ลู่ โปรดวางใจเถอะ ปัญหาพวกนั้นจะไม่เกิดขึ้นกับพวกเราหรอก”
ประเทศจีนนั้นแตกต่างจากประเทศทางตะวันตก
ไม่มีสิ่งอย่าง ‘บริษัทยักษ์ใหญ่ด้านพลังงาน’ อยู่ในประเทศจีน
ไม่ว่าจะเป็นบริษัทน้ำมันหรือบริษัทการไฟฟ้าแห่งประเทศจีน แม้ว่าในทางเทคนิคแล้วบริษัทพวกนี้จะเป็นบริษัทสาธารณะ แต่จริงๆ แล้วรัฐก็เป็นเจ้าของพวกเขาอีกที
สุดท้ายแล้ว ตลาดสังคมนิยมก็ทำหน้าที่มากกว่าภาคเอกชน
เพื่อประโยชน์สุขของคนส่วนใหญ่แล้ว มีทางเลือกเพียงสองทางให้เลือกเท่านั้น ถ้าไม่เลือกเดินตามกระแสแห่งประวัติศาสตร์ ก็ต้องยอมรับที่จะถูกทิ้งไว้เบื้องหลัง
สิ่งนี้ยังรวมเมืองหลวงไว้ด้วย แต่ไม่ได้จำกัดไว้แค่ที่นี่
ลู่โจวพยักหน้า
ในเมื่อชายสูงวัยคิดเรื่องปัญหานี้ไว้แล้ว เขาก็ไม่มีอะไรต้องพูดอีก
จะคงความสมดุลของความสนใจของแต่ละฝ่ายอย่างไร จะวางแผนจัดการอุตสาหกรรมถ่านหินให้เหมาะสมได้อย่างไร…ประเด็นพวกนี้เป็นเรื่องของวงการสังคมวิทยาและเศรษฐศาสตร์ที่ต้องเป็นฝ่ายคิด เขาไม่อยากจะไปออกความเห็นอะไรกับพวกเขามากนัก เขาเชื่อว่าสถาบันสังคมศาสตร์มีผู้เชี่ยวชาญมากมายที่มีความรู้มากกว่าเขา
สิ่งเดียวที่เขาสนใจและมีส่วนเกี่ยวข้องคือการวิจัยเพียงอย่างเดียว
ดังนั้นแล้ว ปัญหาข้อที่สองจึงเป็นปัญหาที่แท้จริง
ลู่โจวเงียบไปพักหนึ่งแล้วจึงพูดต่อ “ประเด็นที่สองคือเรื่องฟิวชั่นที่ควบคุมได้เองนั่นแหละครับ”
ชายสูงวัยตอบ “ว่าต่อเลย ศาสตราจารย์ลู่”
หัวของลู่โจววางอยู่บนหมอน ในขณะที่เขาจ้องเพดานของห้องผู้ป่วยและจัดระเบียบความคิดตัวเอง แล้วเขาก็พูดขึ้นมา “ในตอนนี้ ฟิวชั่นที่ควบคุมได้ใช้ทริเทียมและดิวเทอเรียมเป็นเชื้อเพลิง เทคโนโลยีฟิวชั่นที่ควบคุมได้กำลังมุ่งหน้าไปสู่การนำมาใช้เชิงพาณิชย์ อย่างไรก็ตาม ไม่ว่าการปฏิกรณ์ฟิวชั่นจะอยู่ได้ด้วยตัวเองดีแค่ไหนก็ตาม ก็ยังปฏิเสธไม่ได้ว่าจะมีทริเทียมสูญหายไปจากกระบวนการนี้
ดังนั้น จึงมีความคิดอยู่ความคิดหนึ่งในโลกวิชาการครับ ความคิดที่ว่าจะใช้ดิวเทอเรียมกับฮีเลียม 2 เป็นตัวทำปฏิกิริยาในการทำการปฏิกรณ์ฟิวชั่น ฟิวชั่นของฮีเลียม 3 ได้สร้างอิเล็กตรอนขึ้นมา แทนที่จะเป็นนิวตรอน ซึ่งนี่จะช่วยลดผลกระทบจากวัสดุของเครื่องปฏิกรณ์และสามารถปล่อยพลังงานออกมาได้มากขึ้นครับ”
ชายชราตามไม่ทันคำพูดของลู่โจวแล้ว เขาเลิกคิ้วแล้วพูดขึ้นว่า “ฮีเลียม 3 เหรอ?”
ลู่โจวพยักหน้าแล้วพูดต่อว่า “ถ้าคุณไม่เข้าใจ คุณลองคิดภาพว่า ดิวเทอเรียมกับทริเทียมเป็นถ่านหินก็ได้ครับ ส่วนฟิวชั่นฮีเลียมจะเป็นน้ำมันดิบ”
เป็นการยกตัวอย่างที่ค่อนข้างจะนามธรรมทีเดียว
มันก็ไม่ได้ถูกมากนักในทางวิชาการหรอก แต่มันก็ทำให้คนทั่วไปเข้าใจได้
ชายสูงวัยถามต่อว่า “ฟิวชั่นฮีเลียม 3 ที่คุณพูดถึง มันไม่ใช่สิ่งที่ทำได้ง่ายใช่ไหม?”
ลู่โจวยิ้มแล้วตอบว่า “ไม่ง่ายอยู่แล้วครับ”
ยิ่งนิวเคลียสมีจำนวนชาร์จมากเท่าไร แรงผลักคูลอมบ์ ก็มีมากเท่านั้น และพลังงานจลน์ที่ต้องใช้ในการผสานนิวเคลียสก็จะเยอะตามไปด้วยเช่นกัน
ตามการคำนวณทางทฤษฎีนั้น การปฏิกรณ์ฟิวชั่นดิวเทอเรียมทริเทียมมีจำนวนครั้งมากกว่าการปฏิกรณ์ฟิวชั่นดิวเทอเรียมฮีเลียม 3 จึงหมายความว่า กฎของลอว์สัน ที่ใช้สร้างฟิวชั่นอิกนิชั่นอาจจะมีค่าองศาถึงหนึ่งพันล้านองศามากกว่าฮีเลียมฟิวชั่น
หากนับเทคโนโลยีในปัจจุบันแล้ว การทำการฟิวชั่นฮีเลียม 3 ก็ยังนับว่าเป็นไปไม่ได้
ดังนั้นจึงเป็นที่รู้กันในวงกว้างว่า ฮีเลียมคือเชื้อเพลิงในอุดมคติของเครื่องปฏิกรณ์ฟิวชั่นในยุคต่อๆ ไป
ชายสูงวัยเงียบไปพักหนึ่งก่อนจะพูดขึ้นว่า “แต่ค่าใช้จ่ายในการทำฟิวชั่นดิวเทอเรียมทรีเทียมก็ต่ำอยู่แล้วนะ แถมมันยังไม่มีวันหมดไปในอีกหลายร้อยปีด้วย พวกเราต้องพัฒนาเทคโนโลยีฮีเลียม 3 ในตอนนี้จริงๆ เหรอ?”
ลู่โจวตอบ “ผมคิดว่ามันจำเป็น”
ชายสูงวัยถามย้ำ “จริงเหรอ?”
ลู่โจวอธิบายอย่างสั้นๆ และชัดเจนว่า “การปฏิกรณ์ฟิวชั่นฮีเลียม 3 ไม่เพียงแต่จะผลิตนิวตรอนออกมา ซึ่งเป็นสิ่งที่ปลอดภัยกว่าการปฏิกรณ์ของดิวเทอเรียมทรีเทียมแล้ว หากมองจากมุมมองของวิศวกรรม วิธีนี้เป็นวิธีเดียวที่เป็นไปได้ในการลดน้ำหนักและขนาดของเครื่องปฏิกรณ์ฟิวชั่นครับ นอกจากนี้แล้ว เครื่องปฏิกรณ์ฟิวชั่นที่ควบคุมได้ยังใช้ทำฟิวชั่นอิกนิชั่นได้ด้วย ประเทศจะเป็นผู้สร้างการฟิวชั่นอิกนิชั่นที่ควบคุมได้ในรุ่นต่อๆ ไป ภายในอีก 20 ปีข้างหน้าครับ”
มันจะไม่ใช่ยุคอุตสาหกรรมอีกต่อไปแล้ว ไม่มีเทคโนโลยีไหนที่สามารถเก็บไว้เป็นความลับได้อย่างถาวร
ต่อให้ประเทศอื่นสร้างแผนควบคุมที่และวัสดุต้านรังสีที่คุณภาพแย่กว่านี้ พวกเขาก็จะได้ผลลัพธ์คล้ายๆ กัน มันก็จะเป็นเหมือนกับระเบิดปรมาณู ที่ผู้ที่มาทีหลังจะเดินบนถนนที่ราบรื่นกว่าผู้เดินนำหน้าเสมอ
วิธีในการคงความได้เปรียบไว้ไม่ใช่การล็อกประตู แต่ต้องเป็นการเดินเฉิดฉายต่อหน้าทุกคนตลอดไปต่างหาก
ชายสูงวัยมีท่าทางจริงจัง แล้วเขาก็ถามขึ้นว่า “คุณจะแนะนำว่าอะไร?”
ลู่โจวตอบว่า “นำโปรแกรมไปดวงจันทร์กลับมาอีกครั้งครับ”
แน่นอนว่า การไปดวงจันทร์เพียงอย่างเดียวก็ไม่พอหรอก
ถ้าให้ดีที่สุดคือต้องสร้างสถานีวิจัยถาวรขึ้นที่นั่นและเริ่มต้นสร้างอาณานิคมบนอวกาศ
ชายสูงวัยตามความคิดลู่โจวไม่ทันอีกครั้ง เขาถามต่อ “ทำไมถึงเปลี่ยนประเด็นไปเรื่องอวกาศแล้วล่ะ?”
ลู่โจวยิ้มแล้วพูดขึ้นว่า “ฮีเลียม 3 เป็นสิ่งที่หาได้ยากมากบนโลก และก็ไม่เหมาะสมกับการนำมาใช้เป็นเชื้อเพลิงอุตสาหกรรมด้วยครับ อย่างไรก็ตาม ดวงจันทร์มีฮีเลียม 3 อยู่เป็นจำนวนมาก ถ้าพวกเราอยากจะเป็นผู้นำโลกตลอดไป พวกเราต้องเป็นคนที่ได้อยู่แถวหน้า ไม่ว่าจะจากมุมของเทคโนโลยีหรือมุมของวัตถุดิบก็ตามครับ”
ชายสูงวัยพยักหน้าอย่างเข้าใจ
เมื่อเห็นว่าชายสูงวัยเข้าใจความคิดของลู่โจวแล้ว ชายหนุ่มจึงพูดต่อ “ปัญหาเรื่องพลังงานได้รับการแก้ไขแล้ว พวกเรามีเวลาอยู่ 10 หรืออาจจะถึง 20 ปีที่จะก้าวไปสู่ยุคอวกาศครับ พวกเราเข้าใกล้อนาคตมากกว่าใครแล้ว คงจะน่าเสียดายแย่นะครับ ถ้าเราไม่ใช้ความได้เปรียบนี้ให้เป็นประโยชน์”
ลู่โจวยิ้มแล้วพูดต่อว่า “สิ่งที่พวกเรากำลังให้ความสนใจในปัจจุบันก็สำคัญ แต่พวกเราก็ควรจะสร้างรากฐานเพื่ออนาคตไว้เช่นกันครับ
ท้องฟ้าเหนือหัวพวกเรา สักวันหนึ่งจะกลายเป็นอ่าวเปอร์เซียในศตวรรษของพวกเรา จะไม่ใช่แค่พลังงานแล้ว แต่จะเป็นถึงแร่ที่ไม่มีวันหมดไปด้วย จากโลกสู่ดวงจันทร์ และไปสู่ทางช้างเผือกที่ไกลกว่าเดิม นี่คือหนทางของพวกเราสู่จักรวาลนะครับ ใครก็ตามที่ควบคุมระบบดาวฤกษ์ได้ คนคนนั้นก็สามารถควบคุมอนาคตได้!”
เมื่อเปรียบเทียบกับการเมืองระหว่างประเทศและตลาดการลงทุนแล้ว ในฐานะนักวิชาการ ลู่โจวกังวลเรื่องอนาคตอันห่างไกลมากกว่า
ถึงแม้ความคิดในหัวของเขาอาจจะเป็นไปไม่ได้ที่จะทำสำเร็จในระยะสั้น เขาก็ยังต้องทำอะไรสักอย่างกับมันอยู่ดี
เขาเชื่อว่าสักวันหนึ่ง เขาจะได้เห็นความคิดบางอย่างของเขากลายเป็นจริง
ถึงแม้ว่าเขาจะไม่ได้เห็น เขาก็มั่นใจว่าจะมีสักคนในอนาคตที่ได้เห็นพวกมัน
คำพูดของเขากินใจชายสูงวัยมาก เขามองหน้าลู่โจว “พวกเราจะนำข้อเสนอของคุณกลับไปคิด”
เขามองนาฬิกาข้อมือตัวเองแล้วก็เห็นว่านี่ชักจะดึกแล้ว เขาจึงลุกขึ้นจากเก้าอี้
ชายสูงวัยเริ่มนึกอะไรบางอย่างออก และเขาก็พูดขึ้นด้วยเสียงที่สบายๆ และผ่อนคลายมากขึ้น
“ผมมาที่นี่เพื่อมาเยี่ยมคุณ ผมไม่ได้คิดว่าผมจะต้องมาคุยเรื่องอนาคตของชาติกับคนป่วยเลยนะ จะว่าไปแล้ว ศาสตราจารย์ลู่ คุณจะไม่คิดถึงตัวเองจริงๆ เหรอ”
ลู่โจวทวนคำ “ตัวผมเองน่ะเหรอ?”
ชายสูงวัยยืนยัน “ใช่แล้ว”
ในตอนแรก ชายสูงวัยถามลู่โจวว่าเขามีคำขออะไรไหม
ตราบใดที่ยังอยู่ในสิ่งที่ชายสูงวัยสามารถทำได้ เขาก็จะพยายามเติมเต็มความต้องการของลู่โจวให้ได้มากที่สุด
แต่ลู่โจวไปไกลกว่าที่เขาคาดคิดไว้
ลู่โจวมองเพดานแล้วก็ยิ้ม เขาพูดขึ้นว่า “นั่นเป็นคำถามที่ยากนะครับ ผมไม่ได้ต้องการอะไรเลย…อันที่จริง ชีวิตของผมก็ไม่ได้ขาดตกบกพร่องในเรื่องใดเรื่องหนึ่งอยู่แล้ว สิ่งเดียวที่ผมต้องการนอกจากเรื่องการวิจัย ก็อาจจะเป็นการได้เห็นผลลัพธ์จากการวิจัยของผมถูกใช้อย่างเหมาะสมครับ”
ชายสูงวัยพยักหน้าอย่างจริงจัง “ผมให้สัญญากับคุณเรื่องนั้นได้”
ลู่โจวยิ้มแล้วกล่าวว่า “เอาเป็นว่า ผมรู้สึกดีขึ้นเมื่อได้ยินท่านพูดอย่างนั้นครับ”
………………………………………..
