งานยกย่องเสร็จสิ้นในที่สุด การเฉลิมฉลองครั้งนี้เติมเต็มความปรารถนาของนักวิจัยทางวิทยาศาสตร์ทุกคนที่สละทั้งเลือดเนื้อและวัยเยาว์ให้กับโปรเจกต์นี้
เมื่อเทียบกับคนอื่น ลู่โจวยังได้รับเวลาพบปะส่วนตัวหนึ่งชั่วโมงนอกเหนือจากเหรียญหลิงหยวิน
ทางรัฐบาลต้องการฟังความเห็นของเขาเรื่องอนาคตของโปรเจกต์เครื่องปฏิกรณ์สาธิต สตาร์-2
หลังจากลู่โจวได้ฟังคำถามของประธานาธิบดี เขาคิดไปสักพักก่อนที่จะตอบ “ฐานเครื่องปฏิกรณ์สาธิต สตาร์-2 นั้นเสร็จสิ้นภารกิจของมันแล้ว มันจึงไม่มีเหตุจำเป็นที่ต้องทำการวิจัยที่ฐาน ผมจึงแนะนำให้คัดเลือกพนักงานจากทีมเทคนิคและทีมบริหารคอร์บางส่วน แล้วตั้งสถาบันใหม่ สถาบันใหม่นี้สามารถรวมเข้ากับสถาบันที่มีอยู่แล้วได้ เพื่อรับผิดชอบการปฏิบัติการของเครื่องปฏิกรณ์ฟิวชั่น
โปรเจกต์เครื่องปฏิกรณ์สาธิต สตาร์-2 เป็นโปรเจกต์วิจัยทางวิทยาศาสตร์ที่ยิ่งใหญ่ มันจึงจำเป็นต้องมีองค์กรบริหารขนาดใหญ่เพื่อที่จะประสานงานทรัพยากรสำหรับการวิจัยจากสถาบันวิจัยต่างๆ
แต่เมื่อโปรเจกต์เครื่องปฏิกรณ์สาธิตทั้งหมดเสร็จสมบูรณ์แล้ว พวกทรัพยากรสำหรับการวิจัยทางวิทยาศาสตร์นั้นไม่จำเป็น รวมถึงการประสานงานกับหลายภาคส่วน พนักงานองค์กรบริหารส่วนใหญ่จึงซ้ำซ้อน
ประธานาธิบดีพยักหน้า
“คนจากบริษัทนิวเคลียร์แห่งชาติจีนก็แนะนำแบบนี้ ข้อสรุปจากการประชุมคือทีมโปรเจกต์เครื่องปฏิกรณ์สาธิตควรถูกปรับเปลี่ยนใหม่และพนักงานบริหารและทีมงานเทคนิคที่สำคัญบางคนนั้นจะก่อตั้งบริษัทพลังงานนิวเคลียร์ขึ้นมาใหม่ บริษัทนี้จะถูกเรียกว่า อีสต์เอเชียเอเนอร์จี้ บริษัทนี้จะรับผิดชอบโปรเจกต์เครื่องปฏิกรณ์ฟิวชั่นในประเทศและการก่อสร้างสิ่งอำนวยความสะดวกที่สนับสนุนโปรเจกต์ถ่ายทอดไฟฟ้าข้ามภูมิภาคในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และเอเชียกลาง”
อีสต์เอเชียเอเนอร์จี้
ดูเหมือนว่าภาครัฐนั้นทะเยอทะยาน
ลู่โจวรู้สึกเซอร์ไพรส์
ท้ายที่สุดแล้ว มีเครื่องปฏิกรณ์ฟิวชั่นถูกสร้างขึ้นเครื่องเดียว เครื่องปฏิกรณ์ฟิวชั่นของทางจีนใต้และตะวันตกยังไม่ถูกสร้าง แต่เบื้องบนกลับพูดถึงเรื่องโปรเจกต์ถ่ายทอดพลังงานไปยังประเทศโลกที่สาม
อย่างไรก็ตาม การทำเรื่องนี้ดูสมเหตุสมผล
การลองเชิงกับกลุ่มประเทศเพื่อนบ้านดีกว่าเห็นแก่ตัวและเล่นกับเทคโนโลยีคนเดียว การเพิ่มการแข่งขันตลาดของภูมิภาคเอเชียตะวันออกนั้นจะเพิ่มอิทธิพลของจีนในตลาดและค่าเงินหยวนจะเพิ่มขึ้น…
แต่เรื่องพวกนี้ไม่เกี่ยวกับการวิจัย ลู่โจวเลยไม่ได้สนใจมาก
ประธานาธิบดีพูดว่า “มันมีความต้องการสำหรับพนักงานบริหารของโปรเจกต์เครื่องปฏิกรณ์ฟิวชั่นภายในประเทศ อีสต์เอเชียเอเนอร์จี้ที่เพิ่งก่อตั้งนั้นยังจัดการไม่ได้ บริษัทนิวเคลียร์แห่งชาติบอกว่าพนักงานบริหารเครื่องปฏิกรณ์สาธิตบางคนนั้นควรกลับไปทำงานเดิม และพวกเขาจะทำงานให้ได้ถ้ามีเหตุจำเป็น แต่ผมคิดว่ามันน่าเสียดายที่จะยุบทีมเครื่องปฏิกรณ์สาธิต คุณคิดว่ามันมีการจัดการที่เหมาะสมกว่านี้ไหม?”
“มันน่าเสียดายที่จะยุบไปแบบนี้…” ลู่โจวพยักหน้าเห็นด้วยระหว่างที่เขาพูดไปด้วยอารมณ์เต็มเปี่ยม
ไม่เพียงแต่ว่าโปรเจกต์วิจัยทางวิทยาศาสตร์ใหญ่แบบนี้จะสร้างอัจฉริยะทางการวิจัย แต่มันก็บ่มเพาะผู้เชี่ยวชาญด้านการบริหารจำนวนนับไม่ถ้วน
ถ้าคนอัจฉริยะพวกนี้ถูกแยกส่วนและถูกส่งกลับไปที่สถาบันวิจัยเดิม มันก็จะเป็นการเสียประโยชน์ไป
สุดท้ายแล้ว คนที่ถูกเสาะหาน้อยที่สุดนอกจากผู้เชี่ยวชาญคือพนักงานบริหาร พนักงานบริหารมักรับผิดชอบเฉพาะการแจกจ่ายงาน นั่นเป็นสาเหตุที่องค์กรของรัฐบาลนั้นมักไม่ค่อยมีประสิทธิภาพ
แล้วก็ จากที่พนักงานบริหารพวกนี้ออกจากงานตำแหน่งเดิมมานาน ตำแหน่งที่ว่างพวกนั้นก็คงถูกเติมเต็มไปนานแล้ว พวกเขาไม่อาจจะได้งานเก่ากลับมา
ลู่โจวคิดไปสักพัก ทันใดนั้น เขานึกไอเดียออก
ไอเดียที่เขาคิดมาตั้งนานแวบขึ้นมาในความคิดเขาทันที
“แทนที่จะปล่อยให้คนพวกนี้กลับไปทำงานตำแหน่งเก่า มันน่าจะดีกว่าที่ให้พวกนั้นยังอยู่ ในรูปแบบอื่น”
ประธานาธิบดีถาม “รูปแบบอื่น?”
“ใช่ครับ” ลู่โจวพยักหน้าแล้วพูดต่อ “ขอผมอธิบายสิ่งที่ผมหมายถึงได้ไหม?”
ประธานาธิบดียิ้มแล้วพูดตอบ “ได้สิ ผมอยากรู้ความเห็นของคุณ”
ลู่โจวตอบ “ผมเดินทางไปแลกเปลี่ยนที่เยอรมันมาสักพัก ผมคิดว่าเราสามารถเรียนรู้ได้เยอะจากวิธีการบริหารโปรเจกต์วิจัยทางวิทยาศาสตร์ของพวกเขา โดยเฉพาะแผนการปฏิบัติการสำหรับโปรเจกต์ระยะกลางและระยะยาว โปรเจกต์ที่ส่งผลกระทบต่อสังคมและอุตสาหกรรม”
ประธานาธิบดีถาม “อย่างเช่นแบบไหน?”
ลู่โจวตอบ “อย่างเช่น โมเดบการให้เงินทุน POF ของศูนย์วิจัยวัสดุและพลังงานเฮ็ล์มโฮลทซ์ เหมือนกับเครือข่ายเปิดสถาบันมักซ์พลังค์ของสถาบันวิจัยและพัฒนา ในความเห็นของผม พวกนี้ดูเหมือนว่าจะช่วยพัฒนาอัตราการแปลงของผลลัพธ์วิจัยจากทรัพยากรการวิจัย อัตราการแปลงเป็นสิ่งที่พวกเรายังเขาอยู่”
การลงทุนของจีนในการวิจัยทางวิทยาศาสตร์ไม่ได้เล็กน้อยแน่นอน ถึงแม้จะใช้การคำนวณการซื้อพลังงานดุลยภาพของ OECD มันก็ถูกจัดให้เป็นอันดับสองในโลก ตามหลังสหรัฐอเมริกา
แม้ว่ามันจะเป็นการลงทุนด้วยเงินจำนวนมาก อัตราแปลงผลลัพธ์การวิจัยทางวิทยาศาสตร์ของสถาบันวิจัยจีนนั้นยังไม่น่าพึงพอใจ
พูดตามหลักการแล้ว เรื่องนี้ไม่ควรเกิดขึ้น
ท้ายที่สุดแล้ว จีนมีแนวโน้มที่จะทุ่มเงินให้โปรเจกต์วิศวกรรมมากกว่าโปรเจกต์วิทยาศาสตร์อย่างเดียว
อัตราการแปลงผลลัพธ์วิจัยทางวิทยาศาสตร์นั้นเป็นแค่หนึ่งในปัญหา มันยังมีปัญหาอื่นอีกมาก
ถ้าพวกนั้นอยากจะยังมีข้อได้เปรียบเรื่องพลังงานฟิวชั่น พวกนั้นจะต้องพัฒนาและวิจัยต่อไป
ข้อได้เปรียบทางเทคโนโลยีเป็นกระบวนการพลวัต
นอกจากพลังงานฟิวชั่นที่ควบคุมได้ ลู่โจวหวังว่าโปรเจกต์เครื่องปฏิกรณ์สาธิตนั้นจะทิ้งอะไรให้มากกว่าแค่ผลลัพธ์การวิจัย
เหมือนกับที่โปรเจกต์แมนฮัตตันสร้างระเบิดอะตอม แล้วมันก็ยังสร้างอาร์กอน บรู๊กฮาเวน และห้องแล็บระดับชาติแห่งอื่นที่มีค่า ซึ่งถนัดในโปรเจกต์วิจัยระยะกลางและระยะยาว
การใช้งานโมเดลการวิจัยแบบนี้จะทำให้ชีวิตของลู่โจวง่ายขึ้นเยอะ
“พวกเราไม่จำเป็นต้องใช้งานระบบของเยอรมันทั้งหมด แต่พวกเราสามารถเรียนรู้จากส่วนที่ดี
ยกตัวอย่างเช่น เราสามารถใช้ระบบของศูนย์วิจัยเฮ็ล์มโฮลทซ์แห่งเยอรมันเป็นอ้างอิงแล้วแปลงสภาพองค์กรโปรเจกต์เครื่องปฏิกรณ์สาธิต สตาร์-2 ให้เป็นหน้าต่างที่เชื่อมบริษัทกับสถาบันวิจัย
“เมื่อใช้โมเดลของศูนย์วิจัยนี้ เราจะสามารถเริ่มโปรเจกต์วิจัยระยะยาวในด้านพลังงาน อวกาศ และเทคโนโลยีสารสนเทศ เรายังสามารถทำให้แน่ใจว่าเงินทุนวิจัยจะตกอยู่ใน ‘โปรเจกต์ที่มีประโยชน์’ ในขณะเดียวกัน เรายังสามารถให้หน่วยวิจัยต่างชาติที่ได้การรองรับมาเข้าร่วมได้”
หลังจากได้ฟังข้อเสนอแนะของลู่โจว ชายชราครุ่นคิดเป็นเวลานาน
“งั้นสิ่งที่คุณพูดก็คือ ใช้หัวกะทิด้านบริหารที่เหลือสร้างสมาคมมักซ์พลังค์ของจีนงั้นเหรอ?”
ประธานาธิบดีตีความได้ถูกต้อง
ลู่โจวก็มีวิสัยทัศน์นี้ในหัวตอนที่เขาไปเยอรมัน
ลู่โจวพยักหน้าแล้วพูดตอบ “ใช่ครับ”
ประธานาธิบดีมองลู่โจวและยิ้ม “ผมเดาว่าคุณคงได้เรียนรู้มาเยอะจากประสบการณ์ที่ต่างประเทศ”
ลู่โจวยิ้มอย่างประหม่าแต่ไม่ได้พูดอะไร
ความรู้ทางวิชาการไม่ใช่แค่สิ่งเดียวที่คุ้มค่าในการเรียนรู้
ประธานาธิบดีเคาะนิ้วที่แขนเก้าอี้ เขาคิดอยู่สักพักก่อนที่จะพูดว่า “ผมว่ามันสมเหตุสมผล เราสามารถลองดูได้”
ท้ายที่สุดแล้ว การให้ผู้เชี่ยวชาญพวกนี้กลับไปทำงานเดิมก็เป็นเรื่องเสียเปล่า
แทนที่จะให้พวกนั้นเสียความสามารถไปฟรีๆ มันดีกว่าที่จะให้คนกลุ่มนี้ได้มีส่วนร่วมในโปรเจกต์ริเริ่ม
ถ้าโปรเจกต์นี้ประสบความสำเร็จ มันก็จะเป็นเรื่องที่ดีมากแน่นอน
ถ้ามันไม่สำเร็จ ก็ตามมีตามเกิด
ไม่ต้องพูดถึงความสำเร็จของสถาบันศึกษาระดับสูงจินหลิง เขาเชื่อความสามารถที่จะรับมือโปรเจกต์นี้ของลู่โจว
หลังจากนั้น ชายชราลุกขึ้นยืน
“เหมือนกับที่คุณพูด จัดตั้ง…สมาพันธ์ศูนย์วิจัยตะวันออก! โดยมุ่งเน้นไปที่โปรเจกต์ระยะยาวในด้านอวกาศ พลังงาน และเทคโนโลยีสารสนเทศ”
“สำหรับรายละเอียดย่อย…
คุณตัดสินใจเลย”
………………………………………………….
